Artykuł sponsorowany
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść artykułu i osobiste poglądy autora.
System równoważnego czasu pracy może zostać wprowadzony w firmie, w której istnieje potrzeba wydłużenia doby pracowniczej. Dzięki temu prostemu rozwiązaniu, może ona trwać dłużej niż standardowe 8 godzin dziennie. Równoważny czas pracy zapewnia firmie większą elastyczność oraz pozwala w optymalny sposób wykorzystać możliwości zawodowe pracowników. Sprawdźmy, na czym polega równoważny czas pracy i w jakich sytuacjach możliwe jest jego wdrożenie.
Równoważny czas pracy jest opisany w art. 135 Kodeksu pracy. Jest to system czasu pracy, który pozwala na wydłużenie dobowego wymiaru czasu pracy pracownika do 12 godzin w trakcie 1-miesięcznego okresu rozliczeniowego. Prawo pozwala na jego zastosowanie w określonych sytuacjach – zazwyczaj, kiedy jest to uzasadnione nietypowym rodzajem pracy lub specyficzną organizacją obowiązków pracowniczych.
System równoważnego czasu pracy jest najczęściej wykorzystywany przez firmy z branży gastronomicznej, handlowej, rolniczej, hotelarskiej, a także zakłady fryzjerskie, salony beauty i wiele innych. Co istotne, równoważny czas pracy jest charakterystyczny także dla takich branży, jak ochroniarstwo i zakładowe służby ratownicze.
Co ciekawe, w niektórych zawodach, doba pracownicza może trwać dłużej niż 12 godzin obowiązujące w równoważnym czasie pracy. Należą do nich m. in. zawody specjalizujące się w ochronie mienia, zakładowe służby ratownicze, straż pożarna, a także wojsko. W przypadku osób wykonujących te zawody może być stosowana doba pracownicza trwająca maksymalnie 24 godziny w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 1 miesiąca.
Doba pracownicza może ulec wydłużeniu także w sytuacji, kiedy wykonywane są prace zależne od warunków atmosferycznych – w takiej sytuacji okres rozliczeniowy może zostać wydłużony do nawet 4 miesięcy. Dłuższa, bo 16-godzinna doba pracownicza może natomiast obowiązywać w pracach wymagających dozoru urządzeń.
Istnieją jednak pewne wyjątkowe sytuacje, w których równoważny czas pracy nie może zostać zastosowany. Nie można go wprowadzić w stosunku do pracownic będących w ciąży, a także dla pracowników, którzy mają pod opieką dziecko do 4. roku życia. W tym drugim przypadku muszą oni jednak nie wyrazić zgody na objęcie ich systemem równoważnego czasu pracy. Wydłużenie doby pracowniczej nie jest możliwe także w stosunku do pracowników wykonujących obowiązki zawodowe w środowisku szkodliwym dla zdrowia. W tych sytuacjach stosowana jest standardowa, 8-godzinna doba pracownicza.
Przy systemie równoważnego czasu pracy istotną kwestię stanowią nadgodziny. Z zasady w tym systemie nadgodziny nie występują, co jest bardzo korzystne dla pracodawcy, gdyż nie musi on wypłacać za nie wynagrodzenia. Warto jednak mieć świadomość, że nadgodziny mogą pojawić się także w równoważnym systemie czasu pracy – ich naliczanie rozpoczyna się bowiem w momencie przekroczenia założonych dobowych godzin pracy. Jeśli przypadają one w nocy, w niedzielę lub w dni świąteczne, pracownikowi należny jest dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia, w inne dni natomiast 50% wynagrodzenia.
Zdjęcie główne: elements.envato.com / MargJohnsonVA