Po raz kolejny wyręczasz kolegę w jego zawodowych obowiązkach? Siedzisz po godzinach pracy? A może zgadzasz się na zmiany w grafiku, które nie są dla Ciebie korzystne? Jeśli odpowiedziałeś twierdząco na któreś z pytań (lub wszystkie), prawdopodobnie nie jesteś wystarczająco asertywny.
Każdy człowiek ma swoje własne granice fizyczne i psychiczne. Fizyczne są związane z dotykiem – wiele osób wita się uściskiem dłoni albo przytula się na powitanie, ale dla niektórych taki kontakt fizyczny może przekraczać ich granice. Z kolei psychiczne granice określają dopuszczalne zaangażowanie. Przykładowo jeden pracownik nie będzie miał nic przeciwko dodatkowym nadgodzinom, a drugi, ze względu na posiadanie dzieci czy inne liczne obowiązki, może nie chcieć zostawać dłużej w pracy.
Zanim nauczymy się jasno wyrażać swoje zdanie i potrzeby oraz stawiać granice, najpierw musimy określić, gdzie one przebiegają, i zastanowić się, co jest dla nas komfortowe, a co sprawia, że czujemy się wykorzystywani.
Asertywność często jest utożsamiana z umiejętnością mówienia „nie”. Taka definicja tego pojęcia jest jednak niewystarczająca. Asertywność oznacza także umiejętność mówienia „tak” oraz szanowania nie tylko swoich granic, lecz także innych osób. To zdolność do posiadania własnego zdania i wyrażania go bez ulegania nadmiernym emocjom. Bycie asertywnym wiąże się również z umiejętną samooceną własnych działań i zachowań.
Asertywność jest pożądaną kompetencją miękką zarówno w życiu codziennym, jak i w miejscu pracy. Często boimy się, że jeśli komuś odmówimy albo jasno wyrazimy swoją opinię, to spotkamy się z potępieniem, przyczynimy się do wybuchu kłótni bądź zostaniemy negatywnie ocenieni, a może nawet potraktowani z agresją. Tymczasem asertywność ułatwia budowanie relacji międzyludzkich, szczególnie na stopie zawodowej. Asertywna postawa świadczy o zdrowej pewności siebie, świadomości swoich kompetencji i umiejętności wyrażania opinii oraz argumentowania jej. A na tym właśnie polega profesjonalizm w pracy.
Asertywność pomaga uniknąć wielu niekomfortowych sytuacji. Jeśli wprost komunikujemy i uzasadniamy, dlaczego nie możemy czegoś zrobić, to ograniczamy poziom stresu i obciążenie psychiczne, na które bylibyśmy narażeni, gdybyśmy jednak nie potrafili odmówić. W życiu zawodowym nie chodzi o to, aby spełniać czyjeś oczekiwania, ale pracować na miarę swoich możliwości i być zadowolonym z wykonanych zadań. Odmowa wyrażona w spokojny sposób, z szacunkiem do drugiej osoby, nie będzie utożsamiana ze sprzeciwem, lenistwem czy brakiem pokory, a tego często się obawiamy. To właśnie dzięki asertywnej postawie udaje się stworzyć profesjonalne, ale i życzliwe relacje ze współpracownikami.
Z jednej strony asertywność w pracy jest niezbędna, aby zachować równowagę między życiem prywatnym a zawodowym, a z drugiej – pomaga w budowaniu kariery, ponieważ osoby asertywne często są bardziej produktywne, skuteczniejsze w działaniu i skupione na celu niż osoby, które mają trudności z określaniem granic i wyrażaniem własnego zdania. Trzeba jednak podkreślić, że asertywność jest potrzebna w pracy wszystkim pracownikom, bez względu na zajmowane stanowisko. Każdy powinien być świadomy własnej wartości.
Zdj. główne: StockSnap/pixabay.com
