Rodzicielstwo bliskości to model wychowania opierający się na budowaniu więzi pomiędzy rodzicami a dzieckiem, od pierwszych chwil życia noworodka. Jak to wygląda w praktyce?
Rodzicielstwo bliskości (ang. attachment parenting) to filozofia rodzicielstwa, której autorem jest, pochodzący z USA pediatra, William Sears. Wychowanie oparte na rodzicielstwie bliskości polega na budowaniu z dzieckiem silnej więzi emocjonalnej i towarzyszenie mu od pierwszych chwil życia. Idea takiego wychowania opiera się na teorii przywiązania w psychologii rozwojowej. Teoria ta głosi, że więź emocjonalna łącząca dziecko z jego opiekunem, ma wpływ na jego przyszłe życie. Determinuje nie tylko to, w jaki sposób będzie sobie radzić w relacjach jako dorosły, ale może mieć wpływ na jego zdrowie psychiczne.
Rodzicielstwo bliskości nie jest „bezstresową metodą wychowania”. W tym modelu wychowawczym chodzi o stawianie dziecku bezpiecznych granic, cierpliwość i zrozumienie. Bardzo istotnym aspektem jest także czułość – rozumiana jako bliskość, ale również czujność. Rodzic powinien być wrażliwy na sygnały, jakie wysyła mu dziecko i odpowiednio na nie reagować. Metoda RB opiera się także na 7 głównych filarach, które wspomagają tworzenie więzi.
Filary rodzicielstwa bliskości to absolutne podstawy, które pozwalają na stworzenie więzi pomiędzy rodzicami i dzieckiem. Ich wdrożenie zapewnia wzajemne zrozumienie. Rodzic i dziecko muszą znaleźć własne drogi komunikacji. Dzięki filarom każdej ze stron będzie jednak łatwiej.
Bliskość fizyczna i emocjonalna między rodzicami i noworodkiem są kluczowe. Ważne więc, aby tuż po porodzie mieć okazję do wspólnego obcowania z dzieckiem. Jeżeli nie ma medycznych przeciwwskazań rodzice i ich pociecha powinni mieć przestrzeń, aby ze sobą pobyć. Wskazany jest kontakt skóra do skóry oraz pierwsze próby karmienia piersią.
Naturalne karmienie to obopólna korzyść dla noworodka i matki. Nie ma lepszego pożywienia dla dziecka niż mleko matki. Pokarm zawiera cenne witaminy i minerały, a także komórki macierzyste. Naturalne karmienie wpływa na odporność malucha. Pomaga także stworzyć więź pomiędzy dzieckiem i mamą.
Noszone, tulone, otoczone ciepłem rodzicielskiego ciała dziecko szybciej się wycisza i uspokaja. Dziecko przyzwyczajone do przyjaznego środowiska w brzuchu mamy, najlepiej czuje się w podobnych warunkach także poza nim. Dlatego tak ważne jest noszenie, kołysanie i tulenie noworodka. Zapewnia mu to poczucie bezpieczeństwa i komfort.
Spanie w pobliżu nie oznacza koniecznie spania razem w jednym łóżku. Ta decyzja musi być indywidualnym wyborem rodziców. Dziecko powinno jednak spać w tym samym pomieszczeniu. Zapewnia mu to poczucie bezpieczeństwa i bliskości z rodzicami. Wspólna sypialnia ogranicza także ryzyko wystąpienia śmierci łóżeczkowej.
Płacz jest jedyną formą komunikacji małego dziecka. Płacz jest więc sygnałem, na który rodzic powinien bezwzględnie reagować. Idea rodzicielstwa bliskości zakłada, że płacz nie jest wymuszeniem, a komunikatem. Każdorazowa reakcja rodzica na sygnały wysyłane przez niemowlę, zapewniają mu poczucie bezpieczeństwa. Rodzic z kolei szybciej uczy się rozumieć to, co dziecko chce mu przekazać.
Rodzicielstwo bliskości neguje zimny wychów i techniki w stylu „wypłakiwania”. Według tej metody wychowawczej, dzieci, które nie otrzymują dostatecznej uwagi, bliskości i ciepła, będą miały problemy z nawiązywaniem relacji w przyszłości, będą nieufne i lękliwe.
Dla zachowania zdrowia i równowagi wszystkich członków rodziny – po narodzinach dziecka, każdy z domowników musi mieć swoją przestrzeń, uwagę i spokój. Pierwsze dni życia noworodka są wymagające i absorbujące. Nie można jednak doprowadzić do zaniedbania innych członków rodziny z powodu zmęczenia. Należy zadbać o to, aby każdy czuł się zaopiekowany i kochany.
Wychowanie dziecka jedynie w teorii jest łatwe. Nie sposób teoretyzować na ten temat, ponieważ każda sytuacja, każdy rodzic i każde dziecko są inni. Każdy musi wypracować własne metody i techniki, które będą się sprawdzać w życiu i przynosić obopólną korzyść.
Zdj. główne: Ante Hamersmit/unsplash.com